Levent Yerleşkemizden fen lisesi 10. sınıf öğrencilerimiz, 3, 6 ve 10 Mart tarihlerinde infodemi* hakkında farkındalık kazanmalarını sağlamak üzere ortaokul ve lise seviyesinden arkadaşlarıyla bir araya geldiler. Bu buluşmalarda, özellikle yanlış bilgi türlerine, yanlış bilginin günümüz teknolojisi ile yayılımına ve yanlış bilgiden korunmak için alınabilecek tedbirlere dikkat çektiler.
Fen lisesi öğrencilerimiz ilk olarak, bilginin çevrimiçi dolaşımda olduğu günümüzde yanlış
bilgi hakkında farkındalık kazanmak ve doğrulama yöntemleri konusunda gerekli becerileri edinmek amacıyla İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezinin (BİLGİ-Göç) hazırladığı çevrim içi İnfodemi eğitimi platformuna kayıt oldular. Bilgisayar Bilimi dersi kapsamında platformda yer alan Temel Kavramlar, Bilgi Ekosistemi, Siyasal ve Sosyal İklim ve Doğrulama Kuruluşları modüllerine çalıştılar, bu başlıklarla ilgili eğitimler aldılar.
Bu eğitimin amacı; katılımcıların, kriz dönemlerinde ortaya çıkan yanlış bilgilere karşı dayanıklılığını artırabilmek için çevrim içi eğitim aracı oluşturarak; sivil katılım, şeffaflık, hesap verilebilirlik ve medya okur-yazarlığına katkı sunmak.
Eğitimde Temel kavramlar başlığı altında; yanlış bilginin ve infodeminin ne olduğu, yanlış bilgiyle hangi şekillerde karşılaştığımızı, Covid-19 pandemisinde karşı karşıya kaldığımız infodemi örneklerini ve infodeminin salgınla mücadelede ne tür engeller oluşturduğunu öğrendiler. Aynı zamanda bu başlıkta yanlış bilgiye maruz kalmamız ve yanlış bilgiyi paylaşmamızın altında yatan psikolojik eğilimlerimize dair bilgi sahibi oldular.
Bilgi Ekosistemi başlığı altında; yanlış bilginin ve infodeminin nasıl bir ortamda yayıldığına yakından bakarak günümüz bilgi ekosistemi ile ilgili özellikleri ele aldılar. Ek olarak bu başlıkta, yanlış bilginin bu kadar kolay yayılmasına izin veren dijital yapıları incelemeye, algoritmaları çözümlemeye ve yanlış bilgiden nasıl korunabileceğimize yönelik temel çerçeveyi anlamaya çalıştılar.
Siyasal ve Sosyal İklim başlığı altında; tüm dünyada farklı tecrübelerle ancak benzer duygularla mücadele edilen infodemi salgınını, içinde bulunduğumuz kutuplaşan dünyada nasıl deneyimlediğimiz ve bu tartışmaları yürütürken nasıl bir kavramsal çerçeve kullandığımız üzerine kavramsal bakış açısı edindiler. Artan kutuplaşma ortamının ve hakikat sonrası tartışmalarındaki bilim karşıtlığının infodemi üzerine eleştirel olmak ve komplo teorilerinin çıkışı ve arkasındaki dinamikleri psikolojik yönleriyle ele alarak, eleştirel bakış açısının önemi üzerine farkındalık geliştirdiler.
Doğrulama Kuruluşları başlığı altında; hızla yayılan infodemiye karşı dayanıklılığımızı artırabilmek için, çeşitli ortamlarda ve farklı biçimlerde karşılaştığımız bilginin doğruluğunu teyit etme ihtiyacımızın da artmakta olduğunu örnekler üzerinden gözlemlediler. Bu başlıkta, yanlış bilgilerle mücadele edebilmek için neler yapabileceğimizi incelediler ve doğrulama kuruluşlarının çalışmalarını ele aldılar.
Daha sonra, yukarıdaki başlıklar üzerinden konuya çalışan fen lisesi 10. Sınıfta eğitim gören 24 kişilik öğrenci grubumuz dörder kişilik 6 gruba ayrıldılar. Gruplar; başlıklarda edindikleri bilgileri ortaokul 7 ve 8. sınıf öğrencileriyle paylaşmak üzere sunumlar hazırladılar. Çalıştıkları başlıkları 15 dakikada sunacakları şekilde özetlediler ve konu başlıklarında ek araştırmalar yaparak buldukları örnek durumları sunumlara eklediler. Ardından, lise 9 ve 10. sınıf öğrencilerimizle buluşan gruplarımız, bu konu hakkında arkadaşlarının yönelttiği soruları cevapladılar.
*İnfodemi; pandemi, deprem, terör saldırıları gibi kriz zamanlarında büyük oranla yanlış bilginin yaygınlığı sebebiyle insanların güvenilir ve doğru bilgiye erişememeleri ve bu yanlış bilgilerin çok hızlı yayılması olarak tanımlanır. Kriz zamanlarında bilgiye olan ihtiyacın artmasıyla bireylerin doğru ve yanlış bilgileri ayırt edememesi infodeminin yayılmasına neden olur. Bu durum kriz dönemlerinde insanların ihtiyaç duyduğu rehberliğe erişmelerinin önünde engel oluşturmakta ve infodemi bir kamu sağlığı sorununa dönüşmektedir.
