Prof. Dr. Erkcan Özcan’la Söyleşi: Atomları Görebilir miyiz?

2549

Her iki yerleşkemizden ortaokul 7. sınıf öğrencilerimiz, 21 Ocak Perşembe günü Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkcan Özcan’la buluştu. Fen Bilimleri Dersi “Maddenin Tanecikli Yapısı” ünitesi kapsamında “Atomları Görebilir miyiz?” konusu ile ilgili farkındalık yaratmak amacıyla düzenlenen bu söyleşi çevrim içi gerçekleşti.

Özcan; maddenin yapı taşına atom dendiğini İyonyalı Lökippus ve öğrencisi Trakyalı “gülen filozof” Demokritus’un atomculuk (kesilemez, bölünemez atomlar ve içinde durdukları boşluk) ve mikroskobun tarihsel gelişiminden günümüz taneciklerinin büyükten küçüğe görüntülerini öğrencilerimizle paylaştı.

IBM laboratuvarlarında bilim insanları tarafından atomlar kullanılarak dünyanın en küçük filminin çekildiğini ve “Bir Çocuk ve Atomu” (A Boy and His Atom) adı verilen filmin tek resimli hareket (stop-motion) tekniğiyle yapıldığını anlattı. Yaklaşık 250 kare tek resimli hareket (stop-motion) olgusu oluşturmak için dikkatlice yerleştirilen binlerce atomun kullanıldığı filmin, Guinness Rekorlar Kitabı tarafından bilgisayar oyunlarında ve filmlerdekullanılan bir animasyon ve çekim tekniği olan stop-motion tekniğiyle yapılan dünyanın en küçük filmi seçildiğini belirtti. Filmin, bir dakika sürdüğünü ve karbonmonoksit moleküllerinin hareketlerini, görüntüyü 100 milyon kez büyütebilen Scanning Tunneling Microscope (STM – bu icat, mucitlerine Nobel ödülü kazandırmıştır) yardımıyla kaydederek stop-motion haline getirildiğini açıkladı.

Öğrencilerimiz söyleşide, atomu göremesek bile; “Bir şeyi görmek demek onunla etkileşmektir.” düşüncesiyle, maddenin en küçük yapı taşı atom hakkındaki bilgilerin tarih boyunca nasıl geliştiğini Özcan’ın anlatımıyla farklı bir açıdan öğrenme fırsatı buldular. Bu konuda çalışmalar yapan bilim insanlarının yaşamlarından kesitlerle tarihte eğlenceli bir yolculuk yaparak konu ile ilgili merak ettikleri sorulara yanıt buldular.